De Beste Probiotica? Marco van Es over Biodiversiteit in Ons Moderne Leven
- femkevaniperen
- 11 sep
- 6 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 20 sep

Op zoek naar de beste probiotica? Marco van Es van Bac2nature onderzoekt hoe natuurlijk geteeld voedsel en biodiversiteit onze gezondheid beïnvloeden. Het microbioom speelt hierbij een rol, niet alleen via voeding, maar overal om ons heen. Hier is zijn verhaal.
Volgens Marco heeft de introductie van die kleine probiotische yoghurtjes in de supermarkt bijgedragen aan een ander begrip van de invloed van bacteriën op de gezondheid. We leerden dat er naast schadelijke bacteriën ook nuttige bacteriën zijn die onze gezondheid kunnen verbeteren, en dat ze samenwerken met ons lichaam.
Tegenwoordig heeft Marco van Es als missie het belang van natuurlijk geteelde voeding te benadrukken, omdat hij gelooft dat deze een aanzienlijke impact heeft op zowel de gezondheid van de aarde als op onze gezondheid. Zijn stichting Bac2nature wil biodiversiteit verbinden met de gezondheid van de mens, vanuit de gedachte dat blootstelling aan natuurlijke micro-organismen een goede gezondheid bevordert.
De Beste Probiotica: Het Gaat Om Diversiteit.
Met de introductie van deze kleine probiotische yoghurtjes leerden we over de voordelen van goede bacteriën in ons spijsverteringsstelsel. Maar belangrijker nog, we leerden later ook dat het niet alleen om aantallen gaat, maar om een rijke diversiteit aan bacteriën.
Deskundigen benadrukken nu dat een rijke verscheidenheid aan microben essentieel is voor de algehele gezondheid, en dit is iets wat Marco's eigen onderzoek ook heeft bevestigd.
Omdat we nu begrijpen dat het microbioom – de verzameling bacteriën, schimmels en andere micro-organismen die in onze darmen, huid en longen leven en die van invloed zijn op ons immuunsysteem en onze algehele gezondheid – gedijt bij diversiteit.
Onderzoekers hebben zelfs ontdekt dat een gevarieerd microbioom bescherming biedt tegen allergieën, chronische en ontstekingsziekten, ondervoeding en obesitas, en tegelijkertijd vitale systemen zoals het zenuwstelsel ondersteunt. Marco stelt: "Hoe diverser de bacteriën, hoe gezonder en veerkrachtiger een mens wordt."
"Hoe diverser de bacteriën, hoe gezonder en veerkrachtiger een mens wordt."
Van Bodem tot Darm
Zeker, maar als je op zoek bent naar de beste probiotica voor een gezonde darmflora, vraag je je misschien af waarom het verschil tussen de soorten fruit en groenten die we kiezen zo cruciaal is voor onze gezondheid. Zijn alle soorten fruit en groenten niet goed voor ons?
In zekere zin is dat zo, maar Bac2nature is een van de toonaangevende onderzoeksorganisaties die onderzoekt of fruit en groenten voedzamer zijn wanneer ze worden geteeld in microbenrijke, onbehandelde grond zonder pesticiden.
Ze onderzoeken of microbiële diversiteit de factor is die ervoor zorgt dat het ene stuk fruit gezonder is dan het andere. De stichting onderzoekt of natuurlijk geteelde gewassen een grotere microbiële diversiteit hebben dan conventionele gewassen en hoe dit ons darm-microbioom beïnvloedt, door de volledige reis van nuttige bacteriën van bodem tot darmgezondheid te volgen.
Marco benadrukt dat eerdere onderzoeken uit Oostenrijk en Polen soortgelijke resultaten opleverden. Hieruit blijkt dat biologisch geteelde appels en aardbeien een grotere microbiële biodiversiteit hebben vergeleken met conventioneel geteelde exemplaren, wat goed is voor de gezondheid en het milieu.
Marco wijst erop dat het omgekeerde ook waar is: een gebrek aan variatie in onze voeding kan snel leiden tot gezondheidsproblemen. Hij benadrukt dit door de consumptie van sterk bewerkte voedingsmiddelen te bespreken en te verwijzen naar het inzichtelijke boek "The Diet Myth" van Tim Spector. Spector, die vaak in de media wordt genoemd, is een vooraanstaande Britse autoriteit op het gebied van voeding en gezondheid. Zijn advies over het eten van diners rijk aan kleurrijke groenten krijgt zowel nationaal als internationaal steeds meer aandacht.
Hoe We Met Ons Voedsel Omgaan
Het gaat niet alleen om de bodem en de omgeving waarin gewassen groeien, maar ook om hoe we met ons voedsel omgaan, aldus Marco. Hij legt uit dat het verlengen van de houdbaarheid van voedsel in het industriële tijdperk nadelen had. Het verlengen van de houdbaarheid vermindert de microbiële diversiteit die ons lichaam binnendringt, wat de darmgezondheid beïnvloedt. "Bijna alles wat we consumeren is langer houdbaar dankzij pasteurisatie of sterilisatie," zegt Marco. Dit proces verwijdert niet alleen micro-organismen die bederf veroorzaken, maar alle micro-organismen.
"Vrijwel alles wat we consumeren, is langer houdbaar dankzij pasteurisatie of sterilisatie. Dit proces verwijdert niet alleen micro-organismen die bederf veroorzaken, maar alle micro-organismen."

Maar Dat Is Nog Niet Alles: Vervelende Pesticiden
De laatste tijd is er steeds meer aandacht voor voedsel en gezondheid, met name vanwege de gezondheidseffecten van pesticides op gewassen. Er is steeds meer erkenning voor een mogelijk verband tussen pesticiden en hersenaandoeningen zoals de ziekte van Parkinson en Alzheimer. Deze kwestie kreeg aandacht door meldingen van getroffen Franse wijnboeren.
Gelukkig voor consumenten zijn er de "clean 15" en "dirty dozen" lijsten (van de Environmental Working Group (EWG)) die helpen bij het maken van weloverwogen supermarktkeuzes. Spinazie en aardbeien, vaak rijk aan pesticiden, kun je het beste biologisch kopen. Daarentegen zijn conventioneel geteelde avocado's en kiwi's wellicht een betere optie als je niet al te veel geld hebt.
Het Nog Grotere Plaatje
Onze kijk op microbiële diversiteit en gezondheid is verbreed en we erkennen dat er niet alleen in ons lichaam, maar ook in ons water, gebouwen, de bodem, planten en dieren diverse microbiomen bestaan, die allemaal van invloed zijn op onze gezondheid.
Een wereldwijde kijk benadrukt nu zelfs de kwetsbaarheid van de mens, en merkt op dat het moderne leven de microbiële diversiteit in ons voedsel en onze omgeving vermindert. "In westerse samenlevingen is er een afnemende diversiteit aan bacteriën in onze darmen," stelt Marco, die dit in verband brengt met onze toenemende afstand tot de natuur en hoe dit bijdraagt aan ziekte.
Terug Naar Hoe Het Leven Vroeger Was?
Het is nu bekend dat mensen die dicht bij de natuur leven, zoals de Hadza-stam in Tanzania, over het algemeen een betere gezondheid hebben dan veel westerlingen dankzij hun grotere darmbiodiversiteit. Marco beschrijft hoe deze jagers-verzamelaars natuurlijk geteeld voedsel consumeren dat rijk is aan biodiversiteit, wat bijdraagt aan hun afwezigheid van auto-immuunziekten.
Betekent dit dat we terug moeten naar een leven als jager-verzamelaar? Gelukkig suggereert Marco moderne manieren om de microbiële diversiteit in onze voeding te vergroten. Door te kiezen voor natuurlijk geteelde groenten en fruit en door gewassen te consumeren uit microbieel rijke grond, kunnen we diverse micro-organismen in onze darmen introduceren. Experts zoals Spector stellen dat een evenwichtig darmmicrobioom een verscheidenheid aan plantaardige voedingsmiddelen vereist, met name felgekleurde planten die rijk zijn aan essentiële prebiotische vezels.
We kunnen verdere stappen nemen, zoals zelf onderzoek doen naar de invloed van kookmethoden op nuttige bacteriën in voedsel, legt Marco uit. Het kiezen van vers, ongepasteuriseerd voedsel en het toepassen van voedselfermentatie kunnen ook helpen. Fermentatie van voedsel verbetert de voedingswaarde, houdbaarheid, smaak en microbiële diversiteit, voegt hij eraan toe.
Speeltuinen, Steden en Katten
Naast voedsel kunnen we de diversiteit van het microbioom in huis vergroten door meer kamerplanten toe te voegen. Door onze honden en katten buiten te laten rondlopen, kunnen we een divers microbioom in onze leefruimtes brengen, zegt Marco.
Het kweken van onze eigen groenten verbetert ons contact met de bodem. We kunnen ook meer tijd doorbrengen in bossen of lokale stadsparken. Tot slot kunnen we onze speeltuinen, steden en gebouwen als gemeenschap groener maken.
Marco benadrukt dat experimenten met stedelijk groenbeheer in Australië, samen met studies met kinderen van een kinderdagverblijf in Finland die in contact kwamen met de bodem, een verbetering hebben aangetoond in de diversiteit en gezondheid van het microbioom.
Bovendien moeten we onze aanpak van hygiëne heroverwegen. Zoals Marco stelt: "Hygiëne heeft ons leven aanzienlijk verbeterd. Daarom moeten we het goed blijven gebruiken door schadelijke ziekteverwekkers te vermijden en tegelijkertijd blootstelling aan nuttige natuurlijke bacteriën toe te staan."
"Hygiëne heeft ons leven aanzienlijk verbeterd. Daarom moeten we het goed blijven gebruiken door schadelijke ziekteverwekkers te vermijden en tegelijkertijd blootstelling aan nuttige natuurlijke bacteriën toe te staan."
Conclusie
In onze zoektocht naar de beste probiotica voor een gezonde darmflora en algehele veerkracht benadrukken steeds meer experts, waaronder Marco, het belang van blootstelling aan een divers microbioom. Marco concludeert: "Het bewijs dat onze verminderde interactie met de natuur koppelt aan onze toenemende kwetsbaarheid is overtuigend en wordt steeds duidelijker."
Biodiversiteit is dan ook cruciaal voor het voortbestaan van de mens – in onze voeding, onderwijssystemen, architectuur en voor de toekomst van zowel de planeet als de natuur.
"Het bewijs dat onze verminderde interactie met de natuur verband houdt met onze toenemende kwetsbaarheid is zeer overtuigend en wordt steeds duidelijker."
Over Marco van Es en Bac2nature
Marco van Es richtte Bac2nature op om bedrijven, zorgprofessionals, beleidsmakers en particulieren te helpen bij het bereiken van een gezonde leefstijl. Het primaire onderzoeksdoel van de stichting is om biodiversiteit te koppelen aan de gezondheid van de mens. Bac2nature streeft ernaar wetenschappelijke kennis toegankelijk te maken en initieert onderzoek op relevante gebieden, met een focus op vier domeinen: BAC2PLAY, BAC2BUILDING, BAC2THECITY en BAC2VEGGIE. Het centrale idee is dat blootstelling aan natuurlijke micro-organismen een gezonde gezondheid bevordert. Bac2nature onderzoekt of groenten en fruit voedzamer zijn wanneer ze worden geteeld in microbenrijke, onbehandelde grond, vrij van pesticiden en blootgesteld aan de buitenlucht.